Przy doborze materiałów na nowe pokrycie papowe mając na uwadze jego prawidłowe wykonanie należy uwzględnić następujące wskazania:

• na dachy stabilne wymiarowo nie podlegające dużym drganiom i osiadaniu można stosować praktycznie każdy rodzaj papy bez względu na osnowę,
• na dachy narażone na znaczne drgania i osiadanie wskazane jest stosowanie pap na osnowie z włókniny poliestrowej, których parametr wydłużenia wynosi ponad 40%,
• możliwe jest połączenie pap z asfaltu modyfikowanego i oksydowanego,
• dopuszczalne jest również połączenie pap na różnych osnowach,
• obróbki kątowe kominów, attyk, ogniomurów oraz innych elementów wyprowadzonych ponad powierzchnię dachu powinny być wykonane w układzie dwuwarstwowym, a przynajmniej jedna z tych warstw powinna być wykonana z papy na osnowie z włókniny poliestrowej,
• w pokryciach wielowarstwowych papa asfaltowa na osnowie welonu z włókien szklanych może być stosowana tylko na jedną z warstw,
• pap asfaltowych oksydowanych na osnowie welonu z włókien szklanych nie należy zaginać i wyprowadzać na pionowe powierzchnie.

Podłoże z płyt izolacji termicznej wykonanej ze styropianu lub wełny mineralnej

Zalecane nachylenie połaci 3 - 20% UWAGA: nachylenie 100% = 45º

Podstawowe zasady wykonania pokrycia:

Izolacja termiczna winna posiadać odpowiednią wytrzymałość oraz sztywność tak, aby przenieść wszystkie obciążenia występujące podczas eksploatacji dachu oraz w czasie prac dekarskich. Wymagania te spełniają płyty termoizolacyjne MATIZOL oraz inne materiały dopuszczone do stosowania pod bezpośrednie krycie papą, w tym twarda wełna mineralna. Wszelkie obróbki blacharskie do których będą montowane papy metodą zgrzewania, należy zagruntować roztworem asfaltowym np. MATIZOL G. W przypadku wykonywania pokrycia dwuwarstwowego, jako papę podkładową należy zastosować papę na osnowie z włókniny poliestrowej dopuszczoną do mechanicznego mocowania. Jako warstwę wierzchnią należy zastosować papę termozgrzewalną na osnowie z włókniny poliestrowej. Jeśli pokrycie wykonywane jest w systemie jednowarstwowym, należy zastosować papę dopuszczoną do wykonywania takiego pokrycia. Jako paraizolację należy zastosować materiał o dużym oporze dyfuzyjnym, np. papę zgrzewalną podkładową.

I ZASADY UKŁADANIA PAP ZGRZEWALNYCH MATIZOL

1. Zasady ogólne
Zakres stosowania pap zgrzewalnych jest zgodny z ogólnymi zasadami wykonywania robót hydro-izolacyjnych. Podstawowe różnice dotyczące zasad wykonywania pokryć dachowych przy użyciu pap tradycyjnych w stosunku do pokryć wykonywanych z pap zgrzewalnych wynikają przede wszystkim ze specyficznych własności pap, które można układać metodą zgrzewania, a mianowicie:

• dużej grubości i wynikającej z tego gramatury papy, ponieważ masa asfaltowa potrzebna do klejenia zawarta jest w strukturze papy zgrzewalnej,
• dużej trwałości, co wymusza jednocześnie konieczność zapewnienia podobnej trwałości pozostałym elementom pokrycia dachowego.

Przed przystąpieniem do wykonania pokrycia dachowego z materiałów oferowanych przez firmę "Izolacja-Matizol" S.A. należy bezwzględnie pamiętać o podstawowych zasadach, których przestrzeganie zapewni założony cel - czyli prawidłowo wykonane pokrycie, bezawaryjnie funkcjonujące przez wieloletni okres użytkowania. 

2. Podstawowe zasady wykonawcze

1. Przed przystąpieniem do układania nowego pokrycia lub renowacji starego należy dokładnie zapoznać się ze stanem dachu i dokonać wyboru odpowiednich materiałów oraz technologii robót, a także podjąć decyzję o konieczności wykonania wentylacji pokrycia (szczególnie w przypadku remontu starych pokryć).
2. Bezpośrednio przed przystąpieniem do prac dekarskich należy dokonać pomiarów połaci dachowej, sprawdzić osadzenie wpustów dachowych, wielkość spadków połaci dachu oraz określić ilość przerw dylatacyjnych i w oparciu o dokonane ustalenia precyzyjnie rozplanować rozłożenie poszczególnych pasów papy na powierzchni dachu.
3. Prace dekarskie z użyciem pap zgrzewalnych można wykonywać w temperaturze nie mniejszej niż 0ºC w przypadku pap z dodatkiem polimeru SBS oraz nie mniejszej niż +5ºC w przypadku pap oksydowanych. Temperatury te mogą być nieco niższe pod warunkiem, że rolki papy będą przechowywane w pomieszczeniach ogrzewanych o temperaturze ok. +20ºC i wynoszone na dach bezpośrednio przed ich układaniem.
4. Nie należy prowadzić prac dekarskich na dachach o zawilgoconej lub oblodzonej powierzchni, a także podczas opadów atmosferycznych lub silnego wiatru.
5. Roboty dekarskie rozpoczyna się od osadzenia dybli drewnianych, rynien, haków i innego oprzyrządowania, oraz od wstępnego wykonania z papy podkładowej obróbek detali dachowych takich jak ogniomury, kominy, świetliki.
6. Przy nachyleniach dachu do 20% papę należy układać pasami równoległymi do okapu, natomiast przy większym spadku papę układa się pasami prostopadłymi do okapu ze względu na możliwość osuwania się układanych pasów papy podczas ich zgrzewania, co spowodowane jest znaczną masą papy. Minimalny spadek dachu powinien być taki, aby nawet po wystąpieniu ugięcia elementów konstrukcyjnych dachu zapewniał skuteczne odprowadzenie wody. Dlatego też nachylenie połaci dachowej nie powinno być mniejsze niż 1%, ale tam gdzie jest to możliwe zaleca się większe spadki.
7. Przed ułożeniem papy rolkę należy rozwinąć w miejscu, w którym będzie zgrzewana i po przymierzeniu z uwzględnieniem zakładów oraz ewentualnym przycięciu, zwinąć ją z dwóch końców do środka. Miejsca zakładów na całej ich szerokości (12-15 cm) należy podgrzać palnikiem i docisnąć szpachelką w celu wgniecenia posypki.
8. Zasadnicza operacja układania papy metodą zgrzewania polega na rozgrzewaniu podłoża oraz spodniej strony papy, aż do momentu zauważalnego topienia się masy przy jednoczesnym, powolnym rozwijaniu rolki. O prawidłowym zgrzaniu papy do podłoża świadczy odpowiedni wypływ masy, który powinien wynosić od 0,5 do 1 cm na całej długości pasa zgrzewanej papy. Brak wypływu lub wypływ nierównomierny świadczy o nieprawidłowym zgrzaniu papy z podłożem.
9. Kolejne pasy papy należy łączyć ze sobą na zakład wzdłużny o szerokości 8-10 cm i poprzeczny o szerokości 12-15 cm. Zakłady powinno się wykonywać ze szczególną starannością i zgodnie z kierunkiem spływu wody oraz zgodnie z kierunkiem wiatrów wiejących w danej okolicy. Po ułożeniu kilku rolek i ich wystudzeniu należy sprawdzić prawidłowość wykonania zgrzewów. Miejsca źle zgrzane trzeba po odchyleniu papy podgrzać i ponownie skleić. Miejsca wypływu masy bitumicznej zaleca się posypać posypką w kolorze pokrycia w celu poprawienia estetyki.
10. Pasy papy powinny być tak rozmieszczone aby zakłady zarówno poprzeczne jak i wzdłużne nie pokrywały się. Pasy papy nawierzchniowej należy przesunąć względem papy podkładowej o połowę szerokości rolki. Aby uniknąć zgrubień na zakładach zaleca się odcięcie pod kątem 45% narożnika z każdego pasa znajdującego się na spodzie zakładu. 

3. Przygotowanie podłoża

Podłoże przeznaczone pod pokrycia papowe muszą spełniać kilka podstawowych wymagań:

• Podłoże powinno być równe, co ma decydujące znaczenie na prawidłowy spływ wody, przyczepność papy do podłoża oraz estetykę wykonanego pokrycia;
• Podłoże powinno być odpowiednio zdylatowane;
• Wytrzymałość i sztywność podłoża powinny zapewniać przeniesienie przewidywanych obciążeń występujących podczas wykonywania robót oraz podczas eksploatacji dachu;
• Podłoże powinno być oczyszczone z kurzu i zanieczyszczeń, oraz zagruntowane asfaltowym środkiem gruntującym, dopuszczonym do stosowania w budownictwie;
• Zaleca się również, aby przy obróbkach elementów wystających nad powierzchnię dachu stosować kliny z wełny mineralnej, względnie ze styropianu oklejonego papą.
• Przed przystąpieniem do montażu pap na podłożu drewnianym lub na podłożu
  z termoizolacji należy pod miejscami zgrzania na zakładach umieścić dodatkowy
  pas papy o szerokości około 30 cm, zabezpieczający przed płomieniem.

1. Podłoże betonowe Podłoża betonowe i z zaprawy cementowej muszą być dojrzałe i uzyskać przed rozpoczęciem układania pokrycia papowego wilgotność mniejszą niż 6%. Jeżeli wilgotność będzie większa należy się liczyć z mniejszą przyczepnością do podłoża ułożonej papy, a także z tworzeniem się pęcherzy w pokryciu. Na podłożu ze średniowymiarowych elementów prefabrykowanych wymagane jest wykonanie wylewki o grubości 3 - 4 cm. Wylewki ułożone na warstwie izolacji termicznej powinny mieć grubość minimum 3,5 cm. Podłoże takie należy zdylatować na pola o boku 1,5 - 2 m w obu kierunkach, a dylatacje powinny pokrywać się z dylatacjami konstrukcji dachu. Podłoże przed układaniem papy należy zagruntować asfaltowym środkiem gruntującym.
2. Podłoże z wielkowymiarowych elementów prefabrykowanych Płyty dachowe o powierzchni wykończonej w zakładzie prefabrykacji mogą stanowić bezpośrednie podłoże jedynie w przypadku właściwej tolerancji wymiarowej prefabrykatów, gładkiej i równej powierzchni oraz montażu gwarantującego uzyskanie wymaganej dokładności i równości podłoża. Styki pomiędzy elementami powinny być wypełnione zaprawą o wytrzymałości minimum 10 MPa. Podłoże należy wyczyścić i zagruntować. W miejscach styków należy dodatkowo ułożyć pasy z papy podkładowej o szerokości około 25 cm, najlepiej na osnowie z włókniny poliestrowej.
3. Podłoże drewniane Podłoże drewniane powinno być wykonane z desek o grubości zapewniającej właściwą sztywność podłoża przy stosowanym rozstawie krokwi. Najczęściej stosuje się deski o grubości od 20 do 32 cm. Wskazane jest układanie desek o szerokości 12 - 18 cm stroną dordzeniową do góry. Podłoże pod papy może być również wykonane ze sklejki drewnianej lub odpowiedniej wodoodpornej odmiany płyty wiórowej. Miejsca łączenia desek lub płyt powinny wypadać na krokwi. Nie jest zalecane bezpośrednie zgrzewanie papy na podłoże drewniane. Wskazane jest ułożenie papy podkładowej np. Gorplast Super PZS PYE PV200 S35 mocowanej mechanicznie.
4. Podłoże z płyt termoizolacyjnych Płyty do izolacji termicznej mające stanowić podłoże pod pokrycie papowe powinny posiadać odpowiednią wytrzymałość i sztywność zapewniającą przeniesienie obciążeń zewnętrznych występujących w czasie użytkowania dachu oraz obciążeń spowodowanych pracami dekarskimi. Wymagania te mogą spełnić: - płyty styropianowe, - płyty warstwowe ze styropianu oklejonego papą, - płyty z wełny mineralnej twardej dopuszczone pod bezpośrednie krycie papą, - płyty izolacyjne innego rodzaju dopuszczone do bezpośredniego krycia papą. Przed rozpoczęciem układania płyt należy sprawdzić prawidłowość spadków dachu oraz wykonać wszystkie prace poprzedzające, takie jak: montaż świetlików, wywietrzników, masztów oraz innych elementów ponaddachowych. Podłoże z płyt termoizolacyjnych musi być zabezpieczone przed zawilgoceniem poprzez niezwłoczne ułożenie na nim co najmniej jednej warstwy papy.

II Instrukcja montażu pokryć papowych mocowanych mechanicznie

1. Przygotowanie podłoży pod papy mocowane mechanicznie
Podłoża przeznaczone pod pokrycia papowe mocowane mechanicznie muszą spełniać kilka podstawowych wymogów:
• wymagana jest odpowiednia sztywność i wytrzymałość podłoża, zapewniająca przeniesienie obciążeń występujących w czasie robót i w czasie eksploatacji dachu,
• wymagana jest równość podłoża, co ma istotny wpływ na prawidłowy spływ wody,
• podłoże powinno być oczyszczone z kurzu i zanieczyszczeń,

a) Podłoża betonowe
• beton klasy min. B-15, gr. min. 6 cm,
• beton komórkowy, gr. min. 6 cm,
• cienkie płyty stropowe (płyty korytkowe, płyty panwiowe).

b) Podłoża drewniane
Powinny być wykonane z desek o grubości zapewniającej sztywność podłoża przy danym rozstawie krokwi. Najczęściej stosuje się deski o grubości od 22 do 32 mm. Wskazane jest układanie desek stroną dordzeniową do góry. Podłoże pod papy może być również wykonane ze sklejki drewnianej lub odpowiedniej odmiany płyty wiórowej. Połączenie arkuszy powinno wypadać na krokwi.

c) Podłoża blaszane
Blacha trapezowa o gr. min. 0,63 mm. Papę do podłoża blaszanego mocujemy poprzez izolację termiczną.

d) Podłoża z płyt izolacji termicznej
Wymagana jest taka ich wytrzymałość i sztywność, aby pod wpływem przewidzianych nacisków zewnętrznych nie następowały uszkodzenia pokrycia.
Wymagania te spełnione są przez:
• płyty styropianowe (ze styropianu samogasnącego) odmiany PS-E FS 20,
• płyty z wełny mineralnej twardej dopuszczonej pod bezpośrednie krycie papą,
• innego rodzaju płyty termoizolacyjne dopuszczone pod bezpośrednie krycie papą.
Przed przystąpieniem do układania płyt należy sprawdzić prawidłowość spadków oraz wykonać wszystkie poprzedzające roboty typu montaż świetlików, wywietrzników itp.

2. Podstawowe zasady wykonawcze

a) Zasady ogólne
Przed przystąpieniem do wykonywania pokryć dachowych w technologii pap zgrzewalnych, należy pamiętać o podstawowych zasadach, których przestrzeganie zapewni końcowy sukces, to znaczy prawidłowo wykonane pokrycie, bezawaryjnie funkcjonujące przez kilkudziesięcioletni okres czasu.

* Papę mocuje się do nośnego podłoża za pomocą łączników mechanicznych. Łączniki należy rozmieszczać równomiernie wzdłuż zakładu papy. Strefa zakładu w papie np. GORDACH MONO EXTRA jest uwidoczniona poprzez naniesienie na wierzchniej stronie papy paska folii. Po zamocowaniu należy dokonać dokładnego zgrzania zakładu w celu uzyskania jednolitej powłoki wodochronnej. Miarą jakości zgrzewu jest wypływ masy asfaltowej o szerokości 0,5-1,0 cm na całej długości zgrzewu. W przypadku gdy wypływ nie pojawi się wzdłuż brzegu rolki, należy docisnąć zakład, używając wałka dociskowego z silikonową rolką. Siłę docisku rolki do papy należy tak dobrać, aby pojawił się wypływ masy o żądanej szerokości. Brak wypływu masy asfaltowej świadczy o niefachowym zgrzaniu papy.

* Arkusze papy należy łączyć ze sobą na zakłady: podłużny 12 cm i poprzeczny 15 cm. Zakłady powinny być wykonywane zgodnie z kierunkiem spływu wody i zgodnie z kierunkiem najczęściej występujących w okolicy wiatrów. Zakłady należy wykonywać ze szczególną starannością. Po ułożeniu kilku rolek i ich wyschnięciu należy sprawdzić prawidłowość wykonania zgrzewów. Miejsca źle zgrzane należy podgrzać (po uprzednim odchyleniu) i ponownie skleić. Wypływy masy asfaltowej można posypać posypką w kolorze pokrycia w celu poprawienia estetyki dachu.

* W poszczególnych warstwach arkusze papy powinny być przesunięte względem siebie tak aby zakłady (zarówno podłużne, jak i poprzeczne) nie pokrywały się. Aby uniknąć zgrubień papy na zakładach, zaleca się przycięcie narożników układanych pasów papy leżących na spodzie zakładu pod kątem 45°.

b) Sprzęt i narzędzia
Układanie pap mocowanych mechanicznie wymaga zastosowania następujących urządzeń:
• urządzenie do mocowania łączników (ewentualnie nakładka na wiertarkę),
• aparat do zgrzewania zakładów na rozgrzane powietrze,
• palniki gazowe jednodyszowe,
• wałki dociskowe.
Przy układaniu pap nieodzowne są ponadto:
szpachelka i nóż do cięcia papy. Szpachelka służy do sprawdzania na bieżąco poprawności wykonanych zgrzewów oraz do przytrzymania (gdy to konieczne) rozgrzanej papy.

c) Dobór i rozmieszczenie łączników mechanicznych
Typ łączników mechanicznych zależy od rodzaju podłoża, w którym będzie osadzony (beton, blacha, drewno) oraz od grubości ewentualnej izolacji termicznej. Liczba łączników mechanicznych (przypadająca na 1m2 połaci) powinna wynikać z obliczeń statycznych uwzględniających:
• wartości sił ssących (strefa wiatrowa, ekspozycja budynku, wysokość budynku, strefa dachu),
• wytrzymałości materiałów (nośność łącznika, nośność połączeń łącznik-papa i łącznik- podłoże).

Wartości sił ssących określa się na podstawie aktualnie obowiązującej Polskiej Normy. Parametry wytrzymałościowe łącznika uwzględniające połączenie z podłożem określone są w aprobatach technicznych lub podaje je producent. W przypadku nieznajomości parametrów podłoża należy wykonać odpowiednie próby wyrywania celem określenia nośności połączenia. Wytrzymałość połączenia (łącznik-papa) uzależniona jest od wytrzymałości papy, kształtu łącznika oraz charakteru obciążeń. Na podstawie wyników przeprowadzonych badań, określono nośność połączenia na poziomie 0,6 kN. Wartość ta jest z reguły wyższa od nośności samego łącznika czy połączenia łącznik- podłoże. W przypadku braku obliczeń, dla budynków o wysokości do 20 m położonych w I strefie obciążenia wiatrem, łączniki mechaniczne można rozmieszczać według schematu:
środkowa strefa dachu 3 szt/m2
brzegowa strefa dachu 6 szt/m2
narożna strefa dachu 9 szt/m2

d) Rozmieszczenie łączników mechanicznych na szerokości zakładu papy
Łączniki mechaniczne przy mocowaniu papy np. GORDACH MONO EXTRA rozmieszczamy w taki sposób, aby brzeg podkładki lub grzybka znajdował się w odległości min. 1 cm od brzegu papy.

III Zasady wentylacji pokrycia papowego

Przy wykonywaniu nowych pokryć dachowych oraz renowacji dachów na stropodachach niewentylowanych, ze względu na wysoki opór dyfuzyjny pap termozgrzewalnych zachodzi bardzo często konieczność wentylowania pokrycia. Skuteczne odpowietrzanie zapewnia zastosowanie papy wentylacyjnej perforowanej oraz kominków wentylacyjnych. Taki system umożliwia odprowadzenie wilgoci gromadzącej się pod pokryciem na zewnątrz. W celu zapewnienia efektywnego odpowietrzania zaleca się zastosowanie jednego kominka wentylacyjnego na powierzchnię 40 - 60 m². Papę wentylacyjną układa się bez klejenia na suchą zagruntowaną powierzchnię betonową lub stare pokryci papowe. Zgrzewanie kolejnej warstwy papy do podłoża następuje poprzez otwory w papie wentylacyjnej. Pasy papy wentylacyjnej układa się na 2 - 3 cm zakład. Papy wentylacyjnej nie należy układać w miejscach szczególnie narażonych na wnikanie wody pod pokrycie dachowe, tj. w pasie przyokapowym, przy wpustach dachowych i korytach odpływowych, przy dylatacjach konstrukcyjnych budynku, przy kominach i ogniomurach, itp. W miejscach tych odsuwa się papę na odległość 50 cm.

Papa GORDACH MONO EXTRA SUPER MONTAŻ

Papa asfaltowa wierzchniego krycia: GORDACH EXTRA WZ PYE PV200 S52

Papa asfaltowa podkładowa: GORPLAST SUPER PZS PYE PV200 S35

Rysunki techniczne

1. Rysunek podstawowy

2. Obróbka ściany lub komina

3. Obróbka rynny